Cạnh tranh với... thời gian
NDO – Có một thực tế trên thị trường tài chính tiêu dùng (TCTD) là những thay đổi mang tính tiên phong hoặc đột phá thường đến từ những công ty nằm ở tốp đầu, chẳng hạn FE Credit tiên phong đẩy mạnh cho vay tiền mặt, Home Credit số hóa các hoạt động, HD SAISON cho vay trong lĩnh vực giáo dục, vé máy bay và cả ba đơn vị trên cũng khởi phát cho chiến dịch cho vay trả góp lãi suất 0%.
Ngoài ba cái tên kể trên, rất khó tìm được đơn vị nào khác có sản phẩm đặc trưng gắn với thương hiệu của mình.
Ông Đỗ Minh Hải, chuyên về dữ liệu trên thị trường TCTD đưa ra một nhận định đáng chú ý: Theo khảo sát của tôi, có sự khác biệt về khả năng trả nợ của nhóm khách hàng đã từng vay của các công ty TCTD lớn và các nhóm khách hàng khác. Nói nôm na thì các đơn vị lớn sẽ có lợi thế tiếp cận được những khách hàng tốt nhất và giữ vai trò quan trọng, quyết định cuộc chơi trên thị trường.
Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, các công ty TCTD tốp đầu lại khá im ắng, không đưa ra thị trường những sản phẩm, dịch vụ mang tính đột phá, trong khi thị trường lại ghi nhận một số “tay chơi mới” công bố những con số ấn tượng, gợi mở khả năng về những sự đổi ngôi trên thị trường. Nhưng thực tế có như kỳ vọng hay không? Nói về khả năng bị một công ty phía sau bắt kịp về thị phần, CEO của một công ty TCTD nằm trong tốp đầu rất khiêm nhường cho biết: Nếu điều này xảy ra thì đó là điều tốt cho ngành TCTD, vì có cạnh tranh thì khách hàng mới được hưởng những tiện ích tốt nhất. Với công ty tôi thì cạnh tranh cũng quan trọng nhưng giữ được sự nhất quán trong triết lý kinh doanh và vận hành doanh nghiệp còn quan trọng hơn, vì còn cả một chặng đường dài ở phía trước.
Chuyên gia Đỗ Minh Hải đưa thêm một số liệu rất đáng chú ý: “Trước năm 2018, để bắt đầu có lãi, dư nợ của mỗi công ty TCTD sẽ phải đạt tầm 4.000 tỷ đồng trở lên, nhưng hiện nay, để có lãi theo tính toán của tôi thì mỗi đơn vị trong ngành sẽ phải đạt mức dư nợ tầm 8.000-10.000 tỷ đồng. Mặt khác, giá trị các khoản giải ngân bình quân cho mỗi khách hàng (ticket size) của nhóm các công ty ngoài tốp 6 trên thị trường, cũng đã giảm so với trước đây”. Nghĩa là áp lực tăng trưởng cho các công ty TCTD ngoài tốp đầu đã lớn, nay còn lớn hơn nữa, vì ticket size giảm, thì sẽ phải tìm kiếm nhiều khách hàng hơn để bù đắp lại.
Nói đến đây sẽ thấy rằng, các đơn vị lớn, với lợi thế khách hàng, quy mô sẵn có của mình, thể hiện qua thị phần lớn, dư nợ lớn, dù có phải chịu áp lực cạnh tranh dữ dội từ các đơn vị nhỏ, nhưng vẫn có lợi thế rất lớn. Khi chưa thể, hoặc chưa đến lúc mở tiếp thị phần của mình, các công ty TCTD lớn chỉ cần… giữ hoặc thậm chí chấp nhận mất thị phần ở ngưỡng chấp nhận được. Vì lúc này, thời gian sẽ trở thành đối thủ lớn nhất của các công ty TCTD tầm trung hoặc nhỏ. Các đơn vị này sẽ phải chạy đua với thời gian để gia tăng dư nợ khách hàng nhanh nhất có thể nhằm chạm đến ngưỡng hòa vốn. Nhưng điều này không đơn giản vì như đã nói ở trên, các công ty lớn giữ phần lớn của miếng bánh. “Thị trường TCTD không dễ như nhiều người nghĩ theo kiểu cho vay “mấy chục %” thì kiểu gì cũng có lãi, vì nếu tiếp cận sai lầm thì có thể mắc kẹt, thậm chí đi lùi và ngày càng lỗ”, chuyên gia Đỗ Minh Hải kết luật.
THÁI CA